Voor de Antwerpse zanger-gitarist-songwriter-columnist-toneelschrijver-acteur Hugo Matthysen was 24 oktober 2023 een gedenkwaardige dag. Toen vielen er voor een schrijvende artiest twee bijzondere gebeurtenissen samen: de presentatie van een nieuwe bundel en de uitreiking van de Drs. P Trofee door Vic van de Reijt, voorzitter van Het Heen- en Weerschap. Plaats van handeling was de Antwerpse boekhandel ’t Stad Leest.
Het juryrapport werd voorgelezen door Paul Ilegems, mede-Schapper en stadgenoot van Matthysen. Er waren nog tal van andere toespraken in rijm en onrijm, onder meer van Matthysen’s langjarige muzikale en artistieke compagnon Bart Peeters, die wij, anders dan de laureaat, in Nederland ook kennen. Hugo Matthysen bedankte in de vorm van een lied op de wijs van ‘Dodenrit’, een melodie die hij overigens vaker gebruikt heeft. Dat is terug te vinden in het artikel ‘Matthysen’s oeuvre’, waarin we een beeld proberen te geven van de stijl en de specifieke humor van deze bijzondere Belg.
Juryrapport
Het Heen- en Weerschap is sinds 2016 druk in de weer om het oeuvre van Heinz Polzer, alias Drs. P, in de belangstelling te houden tot het einde der tijden, en om dat klaar te spelen is de Drs. P Trofee onze beste truc. De trofee wordt jaarlijks geschonken aan figuren die zich lieten opmerken door hun vernuftige en verrassende omgang met de Nederlandse taal. Hij ging eerst naar Midas Dekkers, vervolgens naar Wim T. Schippers, en vandaag, om zeker niet achteruit te boeren, naar Hugo Matthysen. Waarmee de Drs. P Trofee goed op weg is om de meest begeerde onderscheiding te worden in het literaire veld.
Hugo krijgt de trofee omdat hij hem verdient. Hij verdient hem omdat hij helemaal beantwoordt aan de criteria. En die criteria zijn speciaal zo gemaakt dat ze op iemand als Hugo van toepassing zijn. Het is dus gewoon vanzelfsprekend, en ik heb daar niets aan toe te voegen. Dat hij de Drs. P Trofee ontvangt, zegt genoeg.
Uitgangspunt voor de trofee was een beeldje van de doctorandus dat in 1973, juist 50 jaar geleden dus, gemaakt werd door Griet De Bock, de onversaagde sterzangeres in de musical Sursum corda die een groot succes was in het Gentse Arcatheater en later in heel Nederland. Griet had geen enkele ervaring in de beeldhouwkunst, maar bewees dat ze zonder kon. Wat trouwens ook gold voor haar zangtalent. Haar beeldje deed ze prompt cadeau aan de auteur van Sursum corda, zijnde Drs. P. Fotograaf Henrik Barends van het Comité P fotografeerde de kop van het beeldje en zette hem in 1977 op de hoes van de Drs. P-lp De Wilde Orchidee. In 1999 prijkte het beeldje in de tentoonstelling Polzeriana in de Antwerpse Academie. Weer eens 20 jaar later besloot Het Heen- en Weerschap de Polzerkop te laten kopiëren, wat haarfijn werd uitgevoerd door beeldhouwster Anne-Marie Volders. Bij wijze van presentatie bevestigde zij de kop op een stokje, als in de Franse revolutie, maar dan wel een stokje in plexiglas, om het effet Robespierre ietwat te milderen.
Tot slot wil ik opmerken dat de Drs. P Trofee ook een goedjongstig aspect heeft. Hij wordt immers geschonken aan mensen die vrolijk en grappig zijn en iedereen uitlachen. En die dus ook, hoe groot hun talent en oeuvre ook mogen wezen, nooit ter sprake komen in de commissies die literaire prijzen uitdelen. Onder hen uiteraard ook de doctorandus zelf.
Ugh. Ik heb gezegd.
Paul Ilegems