Van Onzen Voorzitter
Illustratie Luk Tegenbos
Op 24 augustus jongstleden vierden wij op het Oudekerksplein te Amsterdam op uitbundige wijze de 102e geboortedag van Heinz Polzer. Dat is inmiddels een jaarlijkse traditie op deze fraaie locatie middenin de rosse buurt, waar op nummer 4 het befaamde café Quartier Putain gevestigd is, genoemd naar een van Drs. P’s populairste levensliederen. Een deel van dit ‘hoerenkwartier’ hebben wij in 2015 illegaal herdoopt in het Drs. P-plein. En wederom konden we vaststellen dat dit bordje nog steeds niet is weggehaald door de wakkere Amsterdamse handhavers.
Hoe anders gaat het er in Rotterdam aan toe. Daar werd in 2016 met steun van de voltallige gemeenteraad een motie namens de Partij van de Dieren aangenomen om een officiële straat te vernoemen naar Drs. P. Op 17 maart 2017 werd positief geoordeeld door de Commissie van Advies inzake Straatnamen en Gedenktekens; sindsdien stond de naam van Drs. P op de reservelijst. Onlangs kon de Rotterdamse wethouder van Handhaving, Buitenruimte, Integratie en Samenleven (hadden ze in Amsterdam maar zulke wethouders!) bekendmaken dat er een passende locatie was gevonden: een kade in de nabijheid van de Kralingse Bosdreef. Hoe moest die straat gaan heten? Uiteraard waren we het aan de Doctorandus verplicht om een passend rijm te bedenken. Uiteindelijk kwamen we op de Drs. P-Kadé. Maar onze Rotterdamse correspondent Roland Vonk kwam met een nog veel mooiere vondst. Lees zijn uitvoerige verslag elders op deze pagina!
Vic van de Reijt
Een Drs. P Allee!
van onze speciale verslaggever Roland Vonk
Het gaat nog even duren voor de eerste Rotterdammer zijn intrek neemt in een huis aan de Drs. P Allee, maar het gaat ervan komen: Drs. P, de in 2015 overleden zanger met het wat schuurpapieren stemgeluid, krijgt in Rotterdam zijn eigen straatnaam. Dat gebeurt in de wijk Nieuw-Kralingen, tussen Bosdreef en Boezemlaan.
Momenteel is de sloop van onder meer het Wellantcollege daar in volle gang. Na de zomervakantie verrijzen de eerste bouwketen. In de aanloop daartoe heeft de Rotterdamse Straatnamencommissie geadviseerd om de straten in dit gebied te noemen naar Kralingers en Crooswijkers die zich op de een of andere manier verdienstelijk hebben gemaakt. Onder wie: Drs. P, Heinz Polzer.
Hoe de naar hem genoemde straat precies gaat heten is nog niet bekend, maar een rijmende naam – zoals de Drs. P Allee – zou wel passen bij het oeuvre van de taal- en rijmvirtuoos die Polzer was, zo beaamt Jantje Steenhuis desgevraagd, directeur van het Stadsarchief Rotterdam en voorzitter van de Rotterdamse Straatnamencommissie.
Waarom Drs. P in aanmerking komt voor een straatnaam in juist Rotterdam is voor kenners wel duidelijk, voor het grote publiek misschien minder. Dat publiek kent hem hooguit van het enigszins absurdistisch-filosofische lied Veerpont – heen en weer, heen en weer – en het tamelijke wrede gezongen epos Dodenrit – Trojka hier, trojka daar. Liedjes die ook alweer even geleden op de Nederlandse luisteraar zijn losgelaten.
Wat is de band tussen Drs. P en Rotterdam? Hij heeft er gestudeerd. Hij heeft er ook het bombardement meegemaakt. En hij heeft menig lied gemaakt dat direct of indirect is geïnspireerd door Rotterdam. Niet voor niks is in 2017 de boekenverzameling van Drs. P bijgezet in het Rotterdamsch Leeskabinet.
Een kleine uiteenzetting.
Drs. P ook al weer 102
Ivo de Wijs gaat voor in de volkszang. Foto Martin Pluimers.
Een verrassend en verrassend groot gezelschap. Van de comédienne Philippine Aeckerlin (80+) tot de zeer jonge fans Roos, Floor en Casper (12-). En verder de vrienden en de geestverwanten, de biograaf, de eindredacteur en de vormgeefster van de Jaar- en Bewaarboeken, de bestuursleden, de geluidsjagers en tal van bekende en onbekende aanhangers van de rijke werken van Drs. P. Op het Oudekerksplein, voor de deur van café Quartier Putain, herdachten zij dat Heinz Hermann Polzer 102 jaar geleden werd geboren.
Vic van de Reijt, voorzitter van het Heen- en Weerschap sprak een stemmig inleidend woord en daarna barstte het spektakel los. Lucky Fonz III zong Winterdorp, Ringo Maurer vertolkte o.a. Helderziende en begeleidde zich voor het eerst publiekelijk op de accordeon en Friedrich Hlawatsch zong inventief door hem in het Duits vertaalde liederen van de doctorandus:
Noch vierundzwanzig Werst und neunundneunzig Luftballons
Jan Robijns begeleidde de door Ivo de Wijs geëntameerde samenzang. Aangrijpende regels uit Het hart eener deerne, als
Zij was verworden tot een lichtekooi
en
Toen zij leefde van de zonde
knalden door de rosse buurt. De zon scheen. Er was Zwitserse kaas met Amsterdamse uien. Enkele gelukkigen sleepten een exemplaar van het herdrukte boek Allerlei Ontucht in de wacht. Er werden extra bierglazen gehaald. En allen zagen dat het goed was. Volgend jaar weer.
Klik hier voor nog meer foto’s en een video van Knolraap en lof, schorseneren en prei
Het Wel en Wee van Drs. P is een graag geziene toevoeging aan ieders boekenkast
Hoe klinkt de ‘Dodenrit’ in het Duits? Waarom is Drs. P nooit Dr. P geworden? Hoe zag het interieur van de rijmkeizer eruit? Welke woorden heeft Ringo Maurer, een bijna tachtig jaar jongere fan, van hem geleerd? Het Wel en Wee van Drs. P is een bonte verzameling herinneringen aan, beschouwingen over, interviews met en teksten van Heinz Polzer. De verhalen bestrijken de tijd van zijn stormachtige opkomst in de beginjaren zestig tot zijn moeilijke laatste levensfase. Veel aandacht gaat uit naar zijn nalatenschap: de cabaretiers die hij heeft beïnvloed en het beeldmateriaal dat van hem wordt bewaard. Dit boek bevat bijdragen van P-kenners als Michèl de Jong en Ivo de Wijs, maar ook van gastauteurs als Erik van Muiswinkel, Dafne Holtland en Lucky Fonz III. En verder veel unieke foto’s, souvenirs en anekdotes waarvan elke Polzeriaan zal smullen.
Uit het Historisch Archief
Verzamelaar Marcus Müller schonk Het Heen- en Weerschap een originele foto van een veerpontschipper. Gaat het hier om de man die Heinz Polzer geïnspireerd heeft tot zijn klassiek geworden hommage Veerpont? Dat is niet onmogelijk. Achterop de foto staat vermeld: Delft 1932. Zou de 13-jarige Heinz toen zijn eerste overtochtje hebben gemaakt?
Allerlei Ontucht
De oorspronkelijke editie van Allerlei Ontucht verscheen in 1971 onder het pseudoniem Drs. S in een oplage van 6000 exemplaren. Het was een satirische, humoristische uitgave, waarin in Ot en Sien-taal allerlei bizarre seksuele escapades van een keurig ouderwets Nederlands burgergezin – Pa, Moe, Rika, Wim, Piet, etc. – worden beschreven. Die combinatie werd indertijd door velen nogal hilarisch bevonden. Conform de tijdgeest van de jaren ’70 zijn de vrouwen en kinderen erg zelfstandig en assertief, terwijl de mannen nogal sukkelig zijn.
Het boekje wordt al jaren gezien als een interessant literair-historisch curiosum van onze grootste taalvirtuoos, Drs. P. Daarom besloot Het Heen- en Weerschap om precies 50 jaar na dato een zeer beperkte heruitgave van het boek te laten vervaardigen voor Drs. P’s grootste fans. Voorzien van een wetenschappelijke verantwoording. Het gaat om een fraai vormgegeven bibliofiele editie van 300 exemplaren die tegen kostprijs aan de intekenaars zijn geleverd.
Het is nooit de bedoeling geweest van de Stichting Auteursrechten H.H. Polzer/Drs. P om een commerciële uitgave op de markt te brengen. De bibliofiele uitgave is uitverkocht en zal niet worden herdrukt.
De verstripping van Drs. P
‘Bij een jaar vol stilstand kunnen zaken rijpen die anders ideeën blijven. Één zo’n idee dat al langer in mijn hoofd speelde was het tot strip vertalen van diverse liedteksten van Drs. P’, zo schreef ons Frits Smid, beeldend kunstenaar en cartoonist van een regionale krant in Noord-Holland. Het lange coronajaar gaf hem de tijd om daadwerkelijk iets met dat idee te doen.
Het resultaat mag er wezen. Hij liet zich inspireren door een tiental liedteksten van Drs. P, waaronder Dodenrit, Oost-Groningen, Sneeker Café, De Gezusters Karamazov en Het land is moe. Bovenstaand zijn sublieme verbeelding van De commensaal, ofwel Het trapportaal. Nu nog slechts in inkt, maar straks met bloedige kleuren!