Door Vic van de Reijt
In mei 1989 verraste Uitgeverij Wolters-Noordhoff alle Nederlandse taaldocenten met een bijzonder cadeau ‘als dank voor de bijna 100 jaar lange betrokkenheid bij de ontwikkeling van Wolters’ Woordenboeken’. Het ging om een boekje van Drs. P, Esmeralda of de macht van het woord. Het voorplat was qua formaat, kleurstelling en diabolo-vignet identiek aan de rug van het toenmalige Wolters’ woordenboek Nederlands. De afmeting (20 bij 6 centimeter) stelde uiteraard hoge eisen aan de rijmvaardigheid van de auteur, die dan ook dichtte: ‘Maar die smalte… / Een probleem, hoor / Toch begon ik er / Maar aan / Wetend, dat ik / Letterkundig / Allerminst / Mijn gang kon gaan’. Jaap Bakker vertelt in zijn rubriek ‘Polzers Puzzelpoëzie’ over de spicht, de versvorm waarmee Drs. P zich van zijn taak wist te kwijten.
Goed nieuws: van dit curieuze boekje is nu een nieuwe editie gemaakt. Initiatiefnemer was handboekbinder Rob Koch van Atelier De Ganzenweide. Hij vraagt regelmatig aan uitgeverijen ‘uithouders’ (losse katernen) om die met zijn collega-boekbinders van een mooie band te voorzien. Koch is Drs. P-liefhebber en was gefascineerd door de tekst en het buitenissige formaat van Esmeralda. Hij benaderde collega Jannie de Groot van de kleine uitgeverij Boekblok, die zich richt op een publiek van liefhebbers van bijzondere boeken. Jannie de Groot heeft de oorspronkelijke typografie van Susanne Heynemann (met wijde spatiëring) aanmerkelijk opgeknapt door de keuze van het lettertype Lexicon, dat pas in 1992, speciaal voor Van Dale’s Woordenboeken, ontworpen is door Bram de Does.
Er zijn nog een paar exemplaren van Esmeralda te bestellen via www.uitgeverijboekblok.nl. Daarnaast zijn losse katernen beschikbaar voor handboekbinders, die het boekje op eigen wijze van een band mogen voorzien. Zo heeft Rob Koch al een versie gemaakt met een lieflijke afbeelding van de echte Esmeralda.
Tot mijn verrassing trof ik in mijn eigen exemplaar van de eerste druk van Esmeralda een opdracht van Drs. P aan, gedateerd ‘In de trein 20.2.99’. Aan biograaf Michèl de Jong de taak om uit te zoeken waarheen wij die dag op weg waren. Ik heb geen flauw idee!
